2007’de Hazar Eğitim, Kültür ve Dayanışma Derneği tarafından yapılmış olan Türkiye’nin Örtülü Gerçeği Alan Çalışması‘nın ana amacı başörtüsü yasaklarının eğitim ve iş alanıyla sınırlı olmayıp kadınların yaşam alanını da daraltan bir hal aldığını ve kamu kurumlarından başlayan yasağın sokaklara taştığını göstermek; tüm bunların insan haklarına, dini yaşama özgürlüğüne, eşit vatandaş olma ilkesine, eğitim ve çalışma hakkına aykırı olduğunu yüksek sesle söylemekti. 18-50 yaş arasındaki, lise ve üstü eğitim düzeyinde olup çeşitli dönemlerde uygulanan başörtüsü yasaklarından etkilenen kadınlar üzerinde yürütülen araştırma 5 Ocak-15 Şubat 2007 tarihleri arasında Adana, Ankara, Bursa, Diyarbakır, Erzurum, İstanbul, İzmir, Konya ve Samsun illerinde, toplam 1112 katılımcı üzerinde ve yüz yüze görüşmelerde anket uygulaması şeklinde gerçekleştirildi. Bu çalışmanın detaylı sonuçlarına buradan ulaşabilirsiniz.
Geçtiğimiz 10 yılda, bilhassa 2013 Demokratikleşme Paketi ile birlikte başörtüsü yasaklarını ortadan kaldırmaya ve başörtülü kadını kamusal alana dahil etmeye yönelik somut adımlar atılmış, bu amaç doğrultusunda hukuksal iyileştirmeler hayata geçirilmiştir. Bu alınan kararlar, toplumda Türkiye’de başörtülü kadına yönelik ayrımcılığın tamamen ortadan kalktığına dair gerçekle bağdaşmayan bir algı oluşturmuştur. Başörtüsüne yönelik yasakların hukuksal altyapısı ortadan kalksa dahi zihinlerde ve uygulamada ayrımcılığın ve engellerin devam ettiği gözlemlenmiştir. Bu bağlamda, Türkiye’nin Örtülü Gerçeği Alan Araştırması’ndan tam on dört yıl sonra aynı araştırmanın ikinci ayağı olarak TÖG – Başörtüsü Ayrımcılığı Ölçme Anketi, yasal olarak kamusal alanda varlık kazanan başörtülü kadının hukuksal iyileştirmelere rağmen uygulamada maruz kaldığı ayrımcılığın ne ölçüde devam ettiğini niceliksel olarak ortaya koymak amacıyla hayata geçirilmektedir. Türkiye’de yaygın söylem ve inanışın aksine başörtülü kadına yönelik ayrımcılığın kurumsal ve toplumsal olarak devam ettiği görülmektedir. Bu konuya olan akademik ilginin ve niceliksel veri içeren çalışmanın azlığı bu araştırmaya başlamasındaki en önemli etkenlerden bir tanesidir. Türkiye’nin Örtülü Gerçeği Başörtüsü Ayrımcılığı Ölçme Anketini gerçekleştirmedeki temel amacımız ayrımcılığın ne ölçüde devam ettiğini ve başörtülü kadının kamusal alandaki varlığını ne ölçüde etkilediğini tespit etmek, bunu verisel olarak literatüre kazandırmak ve akademik ilgiyi bu alana yöneltmektir. Bunun yanı sıra, Hikayeni Paylaş bölümü üzerinden ayrımcılığa maruz kalan başörtülü kadınlara yaşadıklarını anlatabilecekleri ve kayda geçirebilecekleri güvenli bir alan sağlamak projenin öncelikli amaçları arasındadır.
Türkiye’nin Örtülü Gerçeği internet sitesi; Anket, Hafıza ve Hikayeler olmak üzere projenin farklı ayaklarını bir arada bulundurmak ve ulaşılabilirliğini artırmak amacıyla sizlerin hizmetine sunulmuştur. Bu site aracılığıyla; 2007 ve 2021 TÖG projelerinin anket ve sonuçlarına ulaşabilir; Hafıza bölümünde Türkiye’de başörtüsü meselesine dair geçmişten günümüze üretilmiş haber, köşe yazısı, akademik yayın arşivini bulabilir; Hikayelerimiz kısmında ise Türkiye’de başörtülü kadınların kendi tecrübe ve yaşanmışlıklarını paylaştığı yasak, ayrımcılık ve mahrumiyet hikâyelerini okuyabilir, hatta kendi hikayelerinizi de paylaşabilirsiniz.
Türkiye'nin Örtülü Gerçeği 